Tại Thành phố Hồ Chí Minh, công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC) đã vượt ra khỏi khuôn khổ lý thuyết, chuyển mình mạnh mẽ thành những hoạt động thực tiễn, đa dạng và sâu rộng đến từng ngóc ngách cộng đồng. Đây là bước đi chiến lược, đặc biệt trong bối cảnh Luật PCCC và Cứu nạn, cứu hộ 2023 sắp có hiệu lực từ 01/7/2024, biến các khu vực nguy cơ cao thành "lớp học an toàn" giữa lòng thành phố.
Hiểm Họa Cháy Nổ Tại Các Chợ Truyền Thống
Chợ Hạnh Thông Tây, một trong những trung tâm thương mại sầm uất, là ví dụ điển hình về thách thức an toàn PCCC tại TP.HCM. Với 80% mặt hàng là vải, quần áo, bánh kẹo dễ cháy, không gian chật hẹp, lối thoát hiểm bị lấn chiếm và thói quen nguy hiểm của tiểu thương (sử dụng bếp gas, thắp hương, hút thuốc), nguy cơ hỏa hoạn luôn thường trực. Sự cố cháy năm 2020 gần chợ, buộc lực lượng PCCC giải cứu 6 người và xử lý nhiều bình gas, là hồi chuông cảnh tỉnh rõ rệt.

Bức ảnh này của trang vietnamplus.vn ghi lại khoảnh khắc cán bộ PCCC đang tận tâm hướng dẫn tiểu thương về các biện pháp phòng ngừa. Nó không chỉ cho thấy sự chủ động từ phía lực lượng chức năng mà còn thể hiện tinh thần sẵn sàng học hỏi, tiếp thu của cộng đồng, yếu tố cốt lõi tạo nên sự an toàn bền vững cho chợ truyền thống.
Ảnh: Vietnam+Mô Hình "3 Thấy" – Chuyển Đổi Phương Pháp Tuyên Truyền PCCC
Nhận thức được mức độ nghiêm trọng, Đội PCCC Khu vực 15 (thuộc Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH) phối hợp Công an quận Gò Vấp đã tiên phong triển khai mô hình "3 Thấy" đầy sáng tạo:
- Thấy tận mắt: Hướng dẫn tiểu thương nhận diện trực tiếp rủi ro từ hệ thống điện, nguồn nhiệt tại từng sạp hàng.
- Sờ tận tay: Tạo cơ hội cho tiểu thương trực tiếp thực hành sử dụng bình chữa cháy xách tay và mặt nạ phòng độc.
- Làm tận nơi: Tổ chức diễn tập dập lửa bếp gas, chảo dầu và thoát nạn qua đường hẹp ngay tại môi trường chợ thực tế.

Bức ảnh này của trang vietnamplus.vn khắc họa sự tương tác tích cực giữa lực lượng chức năng và tiểu thương khi trao đổi tài liệu PCCC. Hình ảnh này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cung cấp thông tin, nâng cao nhận thức, và xây dựng mối quan hệ tin cậy giữa cơ quan quản lý và người dân trong công cuộc bảo vệ an toàn cháy nổ cho cộng đồng.
Ảnh: Vietnam+Tối Ưu Hóa An Toàn Bằng Công Nghệ và Sự Cam Kết
Ngoài việc tập huấn thực chiến, công tác PCCC tại chợ Hạnh Thông Tây còn tích hợp các giải pháp công nghệ và sự cam kết mạnh mẽ:
- Ứng dụng "Help 114": Giới thiệu app báo cháy khẩn cấp, kết hợp phát tờ rơi đa ngữ (tiếng Anh, Trung, Hàn) cho tiểu thương nước ngoài.
- Báo cháy tự động: Lắp đặt miễn phí hệ thống báo cháy tự động tại 50 sạp kinh doanh vật liệu dễ cháy.
- Tự kiểm tra định kỳ: Yêu cầu Ban Quản lý chợ tự kiểm tra hàng tuần việc vận hành máy bơm và thay thế bình chữa cháy hết hạn.
- Vận động tiểu thương: 100% tiểu thương được vận động trang bị bình chữa cháy cá nhân và cam kết không lấn chiếm lối thoát hiểm.
Yếu tố rủi ro | Mô tả chi tiết |
Vật liệu cháy | Vải, giấy, gỗ từ sạp hàng chiếm 70% diện tích chợ |
Hệ thống điện | Dây điện chằng chịt, quá tải do sử dụng thiết bị làm mát |
Thoát nạn | 3/5 lối ra bị hàng hóa lấn chiếm; không có đèn chỉ lối |
Chợ Hạnh Thông Tây: Thành Công Ban Đầu và Khả Năng Nhân Rộng
Sau sáu tháng triển khai, chợ Hạnh Thông Tây đã ghi nhận những kết quả ấn tượng: 320/350 hộ kinh doanh (91%) đã lắp bình chữa cháy cá nhân, hệ thống đường nước PCCC được sửa chữa và bổ sung 12 họng nước mới. Đặc biệt, "Tổ tự quản phòng cháy, chữa cháy" gồm 15 tiểu thương nòng cốt đã ra đời, đóng vai trò nhắc nhở và giám sát hàng ngày.
Thành công này đang được Công an TP.HCM nhân rộng ra 26 chợ truyền thống khác, dựa trên ba yếu tố then chốt:
- Sát đối tượng: Nội dung tuyên truyền tùy chỉnh theo đặc thù từng chợ (hàng ăn, điện tử, vật liệu xây dựng).
- Chính quyền đồng hành: UBND quận Gò Vấp hỗ trợ kinh phí lắp đặt hệ thống báo cháy tập trung.
- Cộng đồng tự quản: Phát huy vai trò của tổ dân phố và Ban quản lý chợ trong giám sát.

Bức ảnh này của trang vietnamplus.vn cho thấy không khí sôi nổi, nghiêm túc trong một buổi tập huấn PCCC tại chợ. Từng gương mặt tập trung của tiểu thương phản ánh sự quan tâm sâu sắc đến an toàn của bản thân và tài sản. Đây là minh chứng cho hiệu quả của việc đưa PCCC trở thành một phần thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày tại các khu chợ truyền thống.
Ảnh: Vietnam+Nỗ lực tại chợ Hạnh Thông Tây thể hiện sự chuyển dịch tư duy của lực lượng Công an TP.HCM: từ ứng phó sang phòng ngừa chủ động. Dù vẫn còn những thách thức như thói quen cũ và hạ tầng chật hẹp, mô hình này đã chứng minh hiệu quả, biến khu chợ thành "pháo đài xanh" - nơi an toàn được kiến tạo từ chính ý thức và hành động của cộng đồng. Dập lửa bằng nước là giải pháp cuối cùng, dập lửa bằng kiến thức mới là cách chữa cháy bền vững nhất.
Đọc bài viết gốc tại VietnamPlus